مقدمه: چرا پزشک عمومی نقشی حیاتی دارد؟
در دنیای پرشتاب امروز، بیماریهای مزمن مانند دیابت، بیماریهای قلبی عروقی، بیماریهای تنفسی مزمن و سرطانها، به یکی از بزرگترین چالشهای بهداشتی تبدیل شدهاند. این بیماریها نه تنها بر سلامت جسمی افراد تاثیر میگذارند، بلکه بار سنگینی را بر سیستمهای بهداشتی و اقتصادی جوامع تحمیل میکنند. در این میان، پزشک عمومی به عنوان اولین خط دفاعی در برابر این بیماریها، نقشی بسیار حیاتی ایفا میکند.
پزشک عمومی، با دیدگاهی جامع و شناخت کافی از شرایط فردی بیماران، میتواند در تشخیص زودهنگام، پیشگیری، مدیریت و پیگیری بیماریهای مزمن، نقش بسزایی داشته باشد. ارتباط نزدیک و مستمر پزشک عمومی با بیمار، فرصتی را فراهم میکند تا او بتواند به طور کامل از سابقه پزشکی، سبک زندگی و شرایط اجتماعی بیمار آگاه شود و بر اساس آن، برنامهای درمانی متناسب با نیازهای او تدوین کند. همچنین تغییرات سبک زندگی میتواند نقش اساسی داشته باشد.
علاوه بر این، پزشک عمومی میتواند به عنوان یک راهنما و مشاور، بیماران را در مسیر درمان و خودمدیریتی بیماری همراهی کند و آنها را در تصمیمگیریهای مرتبط با سلامت خود یاری رساند. همچنین، در صورت نیاز، پزشک عمومی میتواند بیماران را به متخصصان مربوطه ارجاع دهد و هماهنگیهای لازم را بین آنها انجام دهد. بنابراین، تقویت نقش پزشک عمومی در مدیریت بیماریهای مزمن، میتواند به بهبود کیفیت زندگی بیماران، کاهش هزینههای درمانی و ارتقای سلامت جامعه کمک کند.
بیماری مزمن دقیقاً یعنی چه؟ شناخت انواع و ویژگیها
بیماری مزمن به شرایط سلامتی اطلاق میشود که طولانی مدت هستند و معمولاً به آهستگی پیشرفت میکنند. بسیاری از بیماریهای مزمن قابل درمان نیستند، اما میتوان آنها را با موفقیت کنترل و مدیریت کرد. ویژگیهای بارز بیماریهای مزمن عبارتند از:
- طولانی مدت بودن (معمولاً بیش از 3 ماه)
- پیشرفت تدریجی
- عدم درمان قطعی (در بسیاری از موارد)
- تاثیر بر کیفیت زندگی
- نیاز به مدیریت و مراقبت دائمی
انواع مختلفی از بیماریهای مزمن وجود دارند که هر کدام ویژگیها و چالشهای خاص خود را دارند. برخی از شایعترین انواع بیماریهای مزمن عبارتند از:
- بیماریهای قلبی عروقی (مانند فشار خون بالا، بیماری عروق کرونر، نارسایی قلبی)
- دیابت (نوع 1 و نوع 2)
- بیماریهای تنفسی مزمن (مانند آسم، بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD))
- سرطان (مانند سرطان ریه، سرطان پستان، سرطان کولورکتال)
- بیماریهای مفصلی (مانند آرتروز، روماتیسم مفصلی)
- بیماریهای اعصاب (مانند آلزایمر، پارکینسون، مولتیپل اسکلروزیس (MS))
- بیماریهای روانی (مانند افسردگی، اضطراب، اختلال دوقطبی)
شایعترین بیماریهای مزمن و چالشهای پیش رو
در اینجا نگاهی دقیقتر به برخی از شایعترین بیماریهای مزمن و چالشهای مرتبط با آنها میاندازیم:
- بیماریهای قلبی عروقی: این بیماریها شامل شرایطی مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا، بیماری عروق کرونر و نارسایی قلبی هستند. چالشهای مدیریت این بیماریها شامل تغییر سبک زندگی، مصرف منظم داروها و انجام معاینات دورهای است.
- دیابت: دیابت نوع 2، که شایعترین نوع دیابت است، با مقاومت به انسولین و افزایش قند خون مشخص میشود. مدیریت دیابت شامل کنترل قند خون از طریق رژیم غذایی، ورزش، داروها و نظارت منظم قند خون است.
- بیماریهای تنفسی مزمن: این بیماریها شامل آسم و COPD هستند. آسم باعث التهاب و تنگی راههای هوایی میشود، در حالی که COPD باعث آسیب دائمی به ریهها میشود. مدیریت این بیماریها شامل استفاده از داروهای استنشاقی، ترک سیگار و توانبخشی ریوی است.
- سرطان: سرطان یک اصطلاح کلی برای گروهی از بیماریها است که با رشد غیرقابل کنترل سلولها مشخص میشوند. درمان سرطان به نوع و مرحله بیماری بستگی دارد و ممکن است شامل جراحی، شیمی درمانی، پرتودرمانی و ایمونوتراپی باشد.
- بیماریهای مفصلی: این بیماریها شامل آرتروز و روماتیسم مفصلی هستند. آرتروز باعث تخریب غضروف مفاصل میشود، در حالی که روماتیسم مفصلی یک بیماری خود ایمنی است که باعث التهاب مفاصل میشود. مدیریت این بیماریها شامل داروهای ضد التهابی، فیزیوتراپی و در برخی موارد جراحی است.
یکی از چالشهای اصلی در مدیریت بیماریهای مزمن، پایبندی به درمان است. بسیاری از بیماران به دلیل عوارض جانبی داروها، پیچیدگی رژیم درمانی یا عدم درک کافی از اهمیت درمان، از ادامه درمان خودداری میکنند. بنابراین، آموزش بیمار و ارائه حمایتهای لازم برای تشویق او به پایبندی به درمان، از اهمیت بالایی برخوردار است.
ریسک فاکتورها: چه عواملی احتمال ابتلا را افزایش میدهند؟
شناخت ریسک فاکتورهای بیماریهای مزمن، گام مهمی در پیشگیری از این بیماریها است. ریسک فاکتورها، عواملی هستند که احتمال ابتلا به یک بیماری را افزایش میدهند. برخی از ریسک فاکتورها قابل تغییر هستند، در حالی که برخی دیگر غیرقابل تغییر هستند. ریسک فاکتورهای قابل تغییر عبارتند از:
- سبک زندگی ناسالم: شامل رژیم غذایی نامناسب، عدم فعالیت بدنی، مصرف دخانیات و مصرف الکل
- چاقی و اضافه وزن: افزایش خطر ابتلا به دیابت، بیماریهای قلبی عروقی و برخی از انواع سرطان
- فشار خون بالا: افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی و سکته مغزی
- کلسترول بالا: افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی
- قند خون بالا: افزایش خطر ابتلا به دیابت
ریسک فاکتورهای غیرقابل تغییر عبارتند از:
- سن: با افزایش سن، خطر ابتلا به بسیاری از بیماریهای مزمن افزایش مییابد.
- جنسیت: برخی از بیماریها در مردان شایعتر هستند و برخی دیگر در زنان.
- سابقه خانوادگی: اگر یکی از اعضای خانواده به یک بیماری مزمن مبتلا باشد، خطر ابتلا به آن بیماری در سایر اعضای خانواده افزایش مییابد.
- نژاد: برخی از نژادها بیشتر در معرض ابتلا به برخی از بیماریهای مزمن هستند.
با شناسایی ریسک فاکتورهای فردی و تلاش برای کاهش آنها، میتوان خطر ابتلا به بیماریهای مزمن را به طور قابل توجهی کاهش داد. برای مثال، با ترک سیگار، داشتن رژیم غذایی سالم، انجام فعالیت بدنی منظم و کنترل وزن، میتوان خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی، دیابت و برخی از انواع سرطان را کاهش داد. همچنین، انجام معاینات دورهای و غربالگریهای مناسب، میتواند به تشخیص زودهنگام بیماریهای مزمن کمک کند.
پیشگیری بهتر از درمان: راهکارهای کاهش خطر
همانطور که گفته شد، پیشگیری از بیماریهای مزمن، بسیار مهمتر از درمان آنها است. بسیاری از بیماریهای مزمن، قابل پیشگیری هستند یا میتوان شروع آنها را به تاخیر انداخت. راهکارهای پیشگیری از بیماریهای مزمن عبارتند از:
- داشتن رژیم غذایی سالم: رژیم غذایی سالم باید شامل مقدار زیادی میوه، سبزیجات، غلات سبوسدار و پروتئینهای کم چرب باشد. مصرف چربیهای اشباع شده، چربیهای ترانس، قند و نمک باید محدود شود.
- انجام فعالیت بدنی منظم: فعالیت بدنی منظم به حفظ وزن سالم، کاهش فشار خون، کاهش کلسترول و بهبود قند خون کمک میکند. توصیه میشود که بزرگسالان حداقل 150 دقیقه فعالیت بدنی متوسط یا 75 دقیقه فعالیت بدنی شدید در هفته داشته باشند.
- ترک سیگار: سیگار کشیدن عامل اصلی بسیاری از بیماریهای مزمن، از جمله بیماریهای قلبی عروقی، سرطان ریه و COPD است. ترک سیگار، بهترین کاری است که میتوانید برای سلامت خود انجام دهید.
- کنترل وزن: حفظ وزن سالم، خطر ابتلا به دیابت، بیماریهای قلبی عروقی و برخی از انواع سرطان را کاهش میدهد.
- کنترل فشار خون: فشار خون بالا، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی و سکته مغزی را افزایش میدهد. فشار خون خود را به طور منظم اندازهگیری کنید و در صورت بالا بودن، با پزشک خود مشورت کنید.
- کنترل کلسترول: کلسترول بالا، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را افزایش میدهد. کلسترول خود را به طور منظم اندازهگیری کنید و در صورت بالا بودن، با پزشک خود مشورت کنید.
- غربالگریهای مناسب: انجام غربالگریهای مناسب، میتواند به تشخیص زودهنگام بیماریهای مزمن کمک کند. غربالگریها شامل معاینات دورهای، آزمایش خون، آزمایش ادرار و تستهای تصویربرداری هستند.
- واکسیناسیون: واکسیناسیون، از ابتلا به بسیاری از بیماریهای عفونی قابل پیشگیری، جلوگیری میکند. واکسیناسیون برای گروههای سنی مختلف، متفاوت است.
تشخیص زودهنگام: چگونه بیماریهای مزمن شناسایی میشوند؟
تشخیص زودهنگام بیماریهای مزمن، نقش بسیار مهمی در موفقیت درمان و بهبود کیفیت زندگی بیماران دارد. با تشخیص زودهنگام، میتوان درمان را در مراحل اولیه بیماری آغاز کرد و از پیشرفت بیماری و بروز عوارض ناگوار جلوگیری کرد. روشهای تشخیص بیماریهای مزمن عبارتند از:
- معاینه فیزیکی: پزشک با انجام معاینه فیزیکی، میتواند علائم و نشانههای بیماری را شناسایی کند.
- سابقه پزشکی: پزشک با بررسی سابقه پزشکی بیمار، میتواند اطلاعات ارزشمندی در مورد بیماریهای قبلی، داروها و آلرژیها کسب کند.
- آزمایش خون: آزمایش خون، میتواند به تشخیص بسیاری از بیماریهای مزمن کمک کند. آزمایش خون میتواند سطح قند خون، کلسترول، چربی خون، عملکرد کبد و کلیه را اندازهگیری کند.
- آزمایش ادرار: آزمایش ادرار، میتواند به تشخیص بیماریهای کلیوی و دیابت کمک کند.
- تستهای تصویربرداری: تستهای تصویربرداری مانند رادیوگرافی، سونوگرافی، سیتی اسکن و امآرآی، میتوانند به تشخیص بیماریهای مختلف کمک کنند.
- بیوپسی: بیوپسی، شامل برداشتن نمونهای از بافت بدن و بررسی آن زیر میکروسکوپ است. بیوپسی، برای تشخیص سرطان و سایر بیماریهای بافتی استفاده میشود.
پزشک عمومی، با استفاده از این روشها و با توجه به علائم و نشانههای بیماری، میتواند بیماریهای مزمن را تشخیص دهد و یا بیماران را برای انجام آزمایشهای تخصصی به متخصصان مربوطه ارجاع دهد. اهمیت غربالگریهای دورهای نیز در تشخیص زودرس نباید دست کم گرفته شود.
استراتژیهای درمانی: رویکردهای کلیدی در مدیریت بیماری
مدیریت بیماریهای مزمن، نیازمند یک رویکرد جامع و چند جانبه است که شامل ترکیبی از داروها، تغییرات سبک زندگی، توانبخشی و حمایتهای روانی-اجتماعی است. استراتژیهای درمانی بیماریهای مزمن عبارتند از:
- داروها: داروها، بخش مهمی از درمان بسیاری از بیماریهای مزمن هستند. داروها میتوانند به کنترل علائم بیماری، جلوگیری از پیشرفت بیماری و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کنند.
- تغییرات سبک زندگی: تغییرات سبک زندگی، نقش بسیار مهمی در مدیریت بیماریهای مزمن دارند. تغییرات سبک زندگی شامل داشتن رژیم غذایی سالم، انجام فعالیت بدنی منظم، ترک سیگار و کاهش استرس است.
- توانبخشی: توانبخشی، به بیمارانی که به دلیل بیماری مزمن، دچار ناتوانی شدهاند، کمک میکند تا عملکرد خود را بهبود بخشند و استقلال خود را حفظ کنند. توانبخشی شامل فیزیوتراپی، کاردرمانی، گفتاردرمانی و رواندرمانی است.
- حمایتهای روانی-اجتماعی: حمایتهای روانی-اجتماعی، به بیماران و خانوادههای آنها کمک میکند تا با چالشهای عاطفی، اجتماعی و اقتصادی ناشی از بیماری مزمن مقابله کنند. حمایتهای روانی-اجتماعی شامل مشاوره، گروههای حمایتی و آموزش است.
- مراقبت تسکینی: مراقبت تسکینی، بر بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به بیماریهای جدی، تمرکز دارد. مراقبت تسکینی، شامل مدیریت درد، کنترل علائم بیماری و ارائه حمایتهای روانی-اجتماعی است.
هدف از درمان بیماریهای مزمن، نه تنها کنترل علائم بیماری، بلکه بهبود کیفیت زندگی بیمار و کمک به او برای داشتن یک زندگی فعال و پرمعنا است. در این راستا، همکاری و هماهنگی بین پزشک، بیمار و سایر اعضای تیم درمانی، بسیار مهم است.
آموزش بیمار: توانمندسازی برای خودمدیریتی
آموزش بیمار، یکی از ارکان اصلی مدیریت بیماریهای مزمن است. بیمارانی که به خوبی آموزش دیدهاند، درک بهتری از بیماری خود دارند، بهتر میتوانند علائم بیماری را کنترل کنند، بهتر به درمان پایبند هستند و کیفیت زندگی بالاتری دارند. آموزش بیمار باید شامل موارد زیر باشد:
- اطلاعات در مورد بیماری: شامل علت بیماری، علائم بیماری، عوارض بیماری و روشهای درمان
- نحوه مصرف داروها: شامل نام داروها، دوز داروها، زمان مصرف داروها و عوارض جانبی داروها
- تغییرات سبک زندگی: شامل رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی منظم، ترک سیگار و کاهش استرس
- نحوه کنترل علائم بیماری: شامل روشهای مدیریت درد، تنگی نفس، خستگی و سایر علائم بیماری
- نحوه مراقبت از خود: شامل روشهای پیشگیری از عوارض بیماری و حفظ سلامت عمومی
آموزش بیمار میتواند به صورت فردی یا گروهی انجام شود. روشهای مختلفی برای آموزش بیمار وجود دارد، از جمله ارائه بروشورها، کتابچهها، فیلمها، وبسایتها و اپلیکیشنهای موبایل. مهمترین نکته در آموزش بیمار، ارائه اطلاعات به زبان ساده و قابل فهم و پاسخگویی به سوالات بیمار است. همچنین، تشویق بیمار به مشارکت فعال در درمان و تصمیمگیریهای مربوط به سلامتی خود، میتواند به بهبود نتایج درمان کمک کند.
تغییرات سبک زندگی: نقش حیاتی تغذیه و ورزش
همانطور که بارها اشاره شد، تغییرات سبک زندگی، نقش حیاتی در مدیریت بیماریهای مزمن دارند. تغذیه سالم و ورزش منظم، دو رکن اصلی یک سبک زندگی سالم هستند که میتوانند به کنترل علائم بیماری، جلوگیری از پیشرفت بیماری و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کنند. توصیههای تغذیهای برای بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن عبارتند از:
- مصرف زیاد میوه و سبزیجات: میوهها و سبزیجات، سرشار از ویتامینها، مواد معدنی و آنتیاکسیدانها هستند که برای سلامت عمومی بدن ضروری هستند.
توصیههای ورزشی برای بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن عبارتند از:
توجه داشته باشید که قبل از شروع هرگونه برنامه ورزشی، با پزشک خود مشورت کنید. همچنین، برنامه ورزشی خود را به تدریج افزایش دهید و از انجام فعالیتهای ورزشی سنگین خودداری کنید.
سلامت روان و بیماریهای مزمن: ارتباطی که نباید نادیده گرفت
بیماریهای مزمن، نه تنها بر سلامت جسمی افراد تاثیر میگذارند، بلکه میتوانند بر سلامت روان آنها نیز تاثیر منفی بگذارند. بسیاری از بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن، دچار افسردگی، اضطراب، استرس و سایر مشکلات روانی میشوند. این مشکلات روانی، میتوانند علائم بیماری را تشدید کنند، پایبندی به درمان را کاهش دهند و کیفیت زندگی را پایین بیاورند. بنابراین، توجه به سلامت روان بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن، بسیار مهم است.
علائم مشکلات روانی در بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن عبارتند از:
- احساس غم و اندوه مداوم
- از دست دادن علاقه به فعالیتهای لذتبخش
اگر شما یا یکی از عزیزانتان به یک بیماری مزمن مبتلا هستید و علائم مشکلات روانی را تجربه میکنید، حتماً با پزشک یا یک متخصص بهداشت روان مشورت کنید. روشهای مختلفی برای درمان مشکلات روانی وجود دارد، از جمله رواندرمانی، دارودرمانی و گروههای حمایتی.
مراقبتهای پیگیرانه: اهمیت ویزیتهای منظم
مراقبتهای پیگیرانه، بخش مهمی از مدیریت بیماریهای مزمن هستند. ویزیتهای منظم به پزشک، به او کمک میکند تا وضعیت بیماری را به طور مداوم ارزیابی کند، علائم بیماری را کنترل کند، عوارض بیماری را شناسایی کند و در صورت نیاز، برنامه درمانی را تغییر دهد. در طول ویزیتهای منظم، پزشک ممکن است موارد زیر را انجام دهد:
- معاینه فیزیکی
- بررسی سابقه پزشکی
تعداد و زمان ویزیتهای منظم، به نوع بیماری، شدت بیماری و وضعیت بیمار بستگی دارد. پزشک، بر اساس شرایط شما، برنامه ویزیتهای منظم را تعیین میکند. به یاد داشته باشید که حضور به موقع در ویزیتهای منظم و پیروی از دستورات پزشک، نقش بسیار مهمی در کنترل بیماری و بهبود کیفیت زندگی شما دارد.
چه زمانی باید به متخصص مراجعه کرد؟
در بسیاری از موارد، پزشک عمومی میتواند بیماریهای مزمن را به طور موثر مدیریت کند. با این حال، در برخی از موارد، ممکن است نیاز به ارجاع به متخصص باشد. دلایل ارجاع به متخصص عبارتند از:
- عدم کنترل علائم بیماری با درمانهای معمول
- بروز عوارض بیماری
پزشک عمومی، با توجه به شرایط بیمار و علائم بیماری، تصمیم میگیرد که آیا ارجاع به متخصص ضروری است یا خیر. در صورت نیاز به ارجاع، پزشک عمومی، شما را به یک متخصص مناسب ارجاع میدهد و هماهنگیهای لازم را با او انجام میدهد.
نقش خانواده و شبکه حمایتی در مدیریت بیماری
خانواده و شبکه حمایتی، نقش بسیار مهمی در مدیریت بیماریهای مزمن ایفا میکنند. حمایت عاطفی، عملی و اطلاعاتی خانواده و دوستان، میتواند به بیماران کمک کند تا با چالشهای بیماری مقابله کنند، به درمان پایبند باشند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند. خانواده و دوستان میتوانند به بیماران در موارد زیر کمک کنند:
- ارائه حمایت عاطفی و تشویق
- کمک به تهیه غذاهای سالم
اگر شما عضو خانواده یک بیمار مبتلا به بیماری مزمن هستید، سعی کنید تا حد امکان از او حمایت کنید. به حرفهای او گوش دهید، او را تشویق کنید، به او در انجام کارهای روزمره کمک کنید و در مراقبت از او مشارکت کنید. همچنین، به یاد داشته باشید که مراقبت از خودتان نیز مهم است. اگر شما احساس خستگی، استرس یا افسردگی میکنید، حتماً با یک متخصص بهداشت روان مشورت کنید. عوارض جانبی داروها را در نظر بگیرید و با پزشک مشورت کنید.
نقش فناوری در مدیریت بیماریهای مزمن
فناوری، نقش فزایندهای در مدیریت بیماریهای مزمن ایفا میکند. توسعه اپلیکیشنهای موبایل، دستگاههای پوشیدنی و سایر فناوریهای نوین، به بیماران کمک میکند تا وضعیت سلامتی خود را به طور مداوم پایش کنند، به اطلاعات بهداشتی دسترسی داشته باشند، با پزشک خود ارتباط برقرار کنند و به خدمات درمانی از راه دور دسترسی داشته باشند. فناوری میتواند در موارد زیر به بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن کمک کند:
- پایش علائم بیماری: دستگاههای پوشیدنی میتوانند علائم بیماری مانند فشار خون، قند خون، ضربان قلب و سطح فعالیت بدنی را به طور مداوم پایش کنند و اطلاعات را به پزشک ارسال کنند.
- دسترسی به اطلاعات بهداشتی: اپلیکیشنهای موبایل و وبسایتها، اطلاعات بهداشتی معتبری را در مورد بیماریهای مزمن، روشهای درمان و خودمراقبتی ارائه میدهند.
با استفاده از فناوری، بیماران میتوانند نقش فعالتری در مدیریت بیماری خود ایفا کنند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند. با این حال، مهم است که از فناوری به درستی استفاده کرد و از اطلاعات نادرست و خطرناک اجتناب کرد.
روندهای آینده در مراقبت از بیماریهای مزمن
مراقبت از بیماریهای مزمن، به سرعت در حال تحول است و روندهای جدیدی در حال ظهور هستند که میتوانند به بهبود نتایج درمان و کیفیت زندگی بیماران کمک کنند. برخی از روندهای آینده در مراقبت از بیماریهای مزمن عبارتند از:
- پزشکی شخصیسازی شده: پزشکی شخصیسازی شده، رویکردی است که درمان را بر اساس ویژگیهای فردی هر بیمار، مانند ژنتیک، سبک زندگی و محیط زندگی، تنظیم میکند.
- مراقبت مبتنی بر ارزش: مراقبت مبتنی بر ارزش، رویکردی است که بر ارائه مراقبت با کیفیت بالا و هزینه کم تمرکز دارد.
با پیشرفت علم و فناوری، میتوان امیدوار بود که در آینده، مراقبت از بیماریهای مزمن، موثرتر، کارآمدتر و شخصیسازیشدهتر شود و بیماران بتوانند زندگی طولانیتر و سالمتری داشته باشند.
سوالات متداول در مورد بیماری های مزمن
آیا بیماری های مزمن قابل درمان هستند؟
بسیاری از بیماری های مزمن قابل درمان قطعی نیستند، اما می توان آنها را با موفقیت کنترل و مدیریت کرد.
چگونه می توان از بیماری های مزمن پیشگیری کرد؟
با داشتن سبک زندگی سالم، می توان خطر ابتلا به بیماری های مزمن را کاهش داد. این شامل داشتن رژیم غذایی سالم، انجام فعالیت بدنی منظم، ترک سیگار (اگر سیگاری هستید) و مدیریت استرس است.
آیا بیماری های مزمن ارثی هستند؟
برخی از بیماری های مزمن دارای جزء ارثی هستند، به این معنی که خطر ابتلا به آنها در افرادی که سابقه خانوادگی دارند بیشتر است. با این حال، سبک زندگی نیز نقش مهمی ایفا می کند.